Jak zarządzać ryzykiem?
Wprowadzenie
Rynek forex – znany również jako międzynarodowy rynek walutowy – to dynamiczne środowisko. Uczestnicy z całego świata handlują na nim różnymi walutami.
Handel forex jest niezwykle atrakcyjny ze względu na ogromne wolumeny transakcyjne. Równie kusząca jest jego dostępność 24 godziny na dobę, 5 dni w tygodniu.
Zanim jednak przejdziemy do tematu generowania potencjalnych zysków, zacznijmy od ryzyka. Towarzyszy ono każdej inwestycji na rynku finansowym.
Ryzyko w forex może przybierać różne formy. Dotyczy zarówno doświadczonych traderów, jak i początkujących (pomijając aspekt emocjonalny).
W tym artykule skupimy się na kluczowych aspektach ryzyka w handlu walutami. Mam nadzieję, że zwiększy to Twoją świadomość i pomoże w podejmowaniu przemyślanych decyzji.
Jednym z głównych ryzyk w forex jest ryzyko kursowe. Zmiany cen walut bywają gwałtowne i trudne do przewidzenia, co może prowadzić do znaczących strat.
Na rynek wpływają różne czynniki: wydarzenia geopolityczne, dane makroekonomiczne czy spekulacje. Inwestorzy muszą być świadomi, że nawet najlepiej przemyślane strategie mogą zostać zaburzone przez nagłe zmiany sytuacji rynkowej.
Na początek – zanim omówimy modele zarządzania ryzykiem, wymieńmy główne rodzaje ryzyk w handlu CFD.
Oto niektóre z nich:
Ryzyko kursowe:
Związane ze zmiennością poszczególnych walut – forex charakteryzuje się wysoką zmiennością cen, co może prowadzić do nagłych zmian wartości aktywów, w tym Twoich pozycji.
Jeśli trzymasz pozycje overnight lub przez weekend, uwzględnij w ryzyku potencjalne swapy.
Ryzyko dźwigni:
Handel CFD często wiąże się z użyciem dźwigni, która pozwala na większe pozycje niż kapitał konta. Choć dźwignia może zwiększyć zyski, pamiętaj że wzmacnia też straty. Nawet niewielkie ruchy cenowe mogą skutkować znaczącymi stratami.
Ryzyko rynkowe:
Czynniki makroekonomiczne – decyzje o stopach procentowych, dane o zatrudnieniu czy inflacji mają realny wpływ na rynki. Inwestorzy powinni śledzić te informacje i dostosowywać strategie.
Nie każda strategia sprawdza się podczas publikacji danych o wysokim wpływie. Przetestuj jej zachowanie podczas gwałtownych ruchów rynkowych przed wdrożeniem.
Ryzyko polityczne i geopolityczne:
Decyzje polityczne – wybory, zmiany rządów czy konflikty międzynarodowe – mogą wpływać na stabilność rynków walutowych. Długotrwałe konflikty oddziałują na ogólny sentyment rynkowy.
Ryzyko zamknięcia pozycji po niekorzystnym kursie:
W warunkach wysokiej zmienności brokerzy mogą zamykać pozycje traderów w celu ochrony przed dalszymi stratami.
Ryzyko psychologiczne:
Emocje tradera – strach, chęć odwetu czy chciwość – mogą wpływać na decyzje inwestycyjne. Kontrola emocji jest kluczowa, by uniknąć impulsywnych działań.
Oczywiście istnieje więcej rodzajów ryzyka w handlu CFD. Skupmy się jednak na obliczaniu i zarządzaniu nimi na kontach.
Ryzyku emocjonalnemu poświęcimy osobne artykuły na blogu. Zachęcamy do śledzenia naszych treści.
Drawdown
Drawdown to maksymalna strata na koncie przed osiągnięciem nowego szczytu zysku. W przypadku CFD mierzymy go jako różnicę między szczytowym a najniższym balansem konta.
Drawdown jest kluczowym elementem zarządzania kapitałem. Informuje o potencjale generowania ryzyka i umiejętnościach tradera. Wszystkie nasze programy mają ten parametr, który określa maksymalny dopuszczalny drawdown.
Polityka stop loss nie jest wymagana – pozostawiamy traderom planowanie ryzyka w ramach naszych limitów dziennych i całkowitych. Kontrola drawdown służy:
● Ochronie kapitału – uniknięciu nadmiernej utraty środków. Śledź parametry w panelu tradera.
● Komfortowi psychicznemu i dyscyplinie – kontrola ryzyka bywa ważniejsza niż analiza rynku. Ten nawyk poprawia samokontrolę i pomaga w racjonalnych decyzjach.
● Unikaniu nadmiernej dźwigni – precyzyjna kontrola ryzyka chroni przed hazardowym podejściem. Długoterminowe zarabianie to nie wyścig na wielkość pozycji.
Jak kontrolować drawdown?
Choć nie wymagamy ustawiania stop lossów – należy to do odpowiedzialnej polityki tradingowej. Kontrola ryzyka wymaga sztywnych zasad. Drawdown można kontrolować poprzez:
● zlecenia stop loss/trailing stop – szczególnie gdy nie śledzisz wykresu podczas ważnych wydarzeń;
● strategie hedgingowe – jako tymczasowe zastępstwo stop loss (długoterminowo to zamrażanie strat);
● dywersyfikację portfela – używanie wielu instrumentów;
● właściwe określanie wielkości pozycji – obliczanie rozmiaru na podstawie % ryzyka i stop loss (np. metoda ATR);
● edukację i narzędzia – internet pełen jest paneli tradingowych, sprawdź też naszą zakładkę z narzędziami;
● niestandardowe ustawienia SL – unikanie oczywistych poziomów wsparcia/oporu;
● dopasowanie SL do zmienności rynkowej poprzez ATR.
Pamiętaj, że kontrola ryzyka powinna obejmować dwa obszary: ryzyko całego konta (określone przez nas) i ryzyko pojedynczej transakcji (zależne od Ciebie).
Ryzyko oparte na ATR
Użycie stop loss opartego na ATR może być skuteczne w różnych strategiach. Traderzy krótkoterminowi mogą dostosowywać SL do warunków rynkowych.
Wskaźnik ATR dostępny na MT4/5 dostarcza informacji o zakresach zmienności. Stop loss oparty na ATR oferuje elastyczne podejście, choć nie jest uniwersalnym rozwiązaniem.
Jeśli Twoje umiejętności zarządzania ryzykiem ograniczają się do klasycznego SL, ATR może pomóc w budowie systemu.
ATR (Average True Range) to wskaźnik stworzony przez J. Wellesa Wildera mierzący średnią zmienność instrumentu. Obiektywnie pokazuje zakres wahań cen. Użycie ATR do SL ma sens dzięki:
Formule ATR:
Nie musisz skupiać się na samej formule. Zwróć uwagę, że uwzględnia ona płynność rynkową poprzez analizę zakresów ruchu. ATR wyraża zmienność w pipach.
Zwykle używa się mnożnika 2xATR – np. przy ATR 5 pipów, SL wyniesie 10 pipów. Przykład:
Cena: 100 USD, ATR: 3 USD, mnożnik: 2
Stop Loss=100-(2×3)=94 USD
Stop Loss=100-(2×3)=94USD
Wartość 94 USD to poziom SL dostosowany do aktualnej zmienności.
Jak połączyć % ryzyka kapitału z ATR? Możesz użyć stałego % ryzyka przy różnych SL, dostosowanych do zmienności. Przykład:
Kapitał: 1000 USD, ryzyko 1%, ATR: 8 pipów
Formuła:
X (wielkość pozycji) = (kapitał x % ryzyka)/ ATR (w USD za 1 lot)
Przykład:
X= (1000 x 1%)/ 80* = 0.12 lota
80 = 8 pipów x 10 USD (zakładając, że 1 pip = 10 USD za 1 lot)
Okres ATR również ma znaczenie. Tradycyjnie używa się 14 dni, ale różne strategie mogą wymagać innych ustawień. Mniejsze okresy reagują szybciej na zmiany, większe są stabilniejsze.
Osobiście używam dłuższych okresów ATR w tradingu intraday, by objąć szerszą perspektywę zmienności sesji.
Zarządzanie ryzykiem oparte na ATR to jeden z przykładów budowy odpowiedzialnego systemu. Możesz użyć dowolnej metody pozwalającej precyzyjnie określić wartość SL.
Pamiętaj, by Twój plan tradingowy zawierał proste instrukcje zarządzania ryzykiem. Oznaczaj i monitoruj poziomy ryzyka w dzienniku transakcyjnym!
